Wachten op lenteweer


Het is me wat! Deze maand april. Iedereen heeft het over het ‘slechte en koude weer’. De lente wil maar niet op gang komen. Is dit dan zo uitzonderlijk? In feite niet. Mensen zijn nogal kort van geheugen en we zijn de laatste jaren steeds verwend geweest tijdens de lentemaanden.

De maand april vormt de overgang tussen winter en zomer. De ene keer krijgen we gedurende deze maand te maken met (veel) kouder weer dan normaal en de andere keer dan weer (veel) warmer weer dan normaal. De gemiddelde temperatuur in april 2024 (tot en met vandaag 24 april) bedraagt 10,8° C. Normaal voor de hele maand april is 10,2° C. 

Het is dus zeker niet zo dat april dit jaar te koud is. In april 2013 bedroeg de gemiddelde temperatuur 9,0 graden en april 2012 was met 8.4 graden zelfs nog kouder. Wie herinnert zich april 1986 nog toen de gemiddelde temperatuur bleef steken bij 6,6 graden. Toen konden we pas echt spreken van een koude maand april.

Wachten op de eerste warmte

Toch klagen we dit jaar steen en been over het weer deze maand. We herinneren ons nog wel de zachte coronalentes van 2020 en 2021.Het kwik kwam toen meerdere dagen na mekaar boven de 20 graden uit. Er waren zelfs al enkele uitschieters met een zomerse maximum van 25 graden. De lentes begonnen de voorbije jaren ook reeds vroeg. De voorbije jaren hadden we al in maart een aantal dagen met minstens 20 graden. Dat was dit jaar niet het geval.

Gemiddeld gesproken krijgen we tegenwoordig dus de eerste voorjaarswarmte vroeger dan de vorige jaren en27-04-2016 22-59-15 vervroegt het tijdstip van de laatste nachtvorst. Het is dus helemaal niet zo dat april dit jaar zeer uitzonderlijk koud verloopt. We hebben de voorbije jaren boven onze stand geleefd en zijn zo de eventuele warmte in april als ‘normaal’ gaan beschouwen. Begin mei 1979 viel er in Vlaanderen zelfs nog sneeuw. En wie kent Mamertus, Pancratius, Servatius en Bonifatius? Inderdaad de IJsheiligen van 11 tot en met 14 mei. In de volksweerkunde betekenen de IJsheiligen traditioneel het einde van de kans op schadelijke nachtvorst. De laatst mogelijke vorstdagen dus.  Ook al zijn hier in het verleden alweer uitzonderingen op geweest….

De lente met bijhorend warm weer komt er echt wel aan. Wanneer juist valt eind april nog niet te zeggen. Wie weet overtreffen we binnen een paar weken wel de hete zomer van 1976…