Het is 6 juni en we zitten in Wichelen reeds aan de negende onweersdag dit jaar. Best veel voor begin juni. Onweer komt het vaakst voor tijdens de maanden juli en augustus tijdens vochtige warme dagen. Dat veel mensen bang zijn voor de bliksem is niet vreemd, het is één van de gevaarlijkste weersverschijnselen en kan zelfs dodelijk zijn als men erdoor getroffen wordt.
Wat is onweer eigenlijk
Een onweerswolk is boven positief en onderin negatief geladen
Onweer is opgebouwd uit twee elementen, de donder en de bliksem, welke ontstaan door een elektrische stroom. De atmosfeer is eigenlijk altijd elektrisch geladen, negatief onderin en positief bovenin. De elektriciteit ontstaat pas echt als er een temperatuurverschil van minimaal 40° C is tussen de grond en ongeveer 5 km hoogte.
Onweer ontstaat door verschillende elektrische ladingen van kleinere druppels en grotere ijsdruppels in een wolk. Doordat de zon de aarde verwarmt, ontstaat er een luchtstroom naar boven. De kleine positief geladen druppels in een wolk neemt deze mee naar boven, de zwaardere ijsdruppels die een negatieve lading hebben, blijven onderin de wolk hangen. Doordat het verschil van positief geladen deeltjes boven in de wolk en negatief geladen deeltjes onderin de wolk zo groot wordt ontstaat er een elektrische lading en dus onweer.
Wat zijn donder en bliksem
Donder
De donder ontstaat door de hitte binnen een bliksemschicht. Door deze hitte zet de lucht ineens uit, door de zeer grote hitte gebeurt dit met een knetterende klap. Dit kennen wij als de donder. Om te bepalen hoever het onweer verwijderd is, dient men direct na de bliksem te gaan tellen. Op het moment van de donder, dient het aantal tellen door 3 te worden gedeeld en is de afstand in kilometer bekend. Tel je tot 9, dan was de bliksem dus 3 km van uw positie.
Bliksem
Door de opgaande en neergaande stromingen in een bui, zijn er meestal verschillende niveaus met een verschillende lading. Dit is heel goed te ervaren in de zomer, voordat men het weet is de bliksem niet van de lucht. De schichten lopen echter niet naar beneden, maar horizontaal, als het ware van wolk naar wolk.
Het gevaar van de bliksem
In open veld is het best om u zo klein mogelijk te maken tijdens het onweer
Bomen en masten trekken de bliksem aan, bij een blikseminslag kunnen alle levende wezen in de nabije omgeving, binnen een straal van een paar honderd meter, gedood worden. Ook mensen! Het wordt dan ook ten zeerste aangeraden om tijdens een onweer geen beschutting te gaan zoeken onder bomen of masten. Zelf in een open veld blijven staan kan problemen veroorzaken. Als je geen geschikte schuilplaats kan vinden, maak je dan zo klein mogelijk. Ga op je hurk zitten en raak met zo weinig mogelijk lichaamsdelen de grond.
Grappig om te weten
- De bliksem slaat ongeveer 100.000 keer per jaar ergens in, lijkt veel, maar dat is ongeveer 3 tot 4 keer per km² in een heel jaar
- De bliksem is ongeveer 30.000 °C, gemeten gedurende 1 miljoenste seconde in de bliksemstraal
- Een verticale bliksemstraal is gemiddeld 5 tot 6½ km lang
- De bliksemstraal heeft een snelheid van ongeveer 60.000 km per seconde
- De stroomsterkte en spanning van de bliksem bedraagt 100 tot 60.000 ampère bij een duur, die varieert van 1 seconde tot één tienduizendste van een seconde
- Het meest komt onweer voor in Oeganda, zo ongeveer 240 dagen per jaar
- Het minst komt onweer voor boven de poolcirkels