Lichtende nachtwolken


In juni zijn de nachten héél kort, en dus mogen we vanaf nu tot eind juli elke avond op uitkijk staan voor lichtende nachtwolken. Dit is een fenomeen dat pas de laatste decennia intensief waargenomen werd. Misschien komen ze wel meer voor dan vroeger of werd er gewoon minder op gelet in het verleden.

Het zijn eigenlijk héél ijle wolken (wellicht deels te wijten aan fijne meteorietenstof) op uitzonderlijke hoogtes: waar de “normale” wolken slechts enkele kilometer boven het aardoppervlak zweven, zitten deze op zo’n 80 km hoogte. Als deze wolken dan ook nog eens voorkomen op hoge breedteliggingen dan worden ze nog volop door de zon verlicht wanneer het op de grond al helemaal nacht is. De combinatie van dit alles maakt dat ze vooral worden waargenomen in gebieden tussen 50° en 70° noorderbreedte én zuiderbreedte – dus ook wij hier in België zitten op de eerste rij! In ons geval gaat het dan over wolken die hoog boven het Zuiden van Scandinavië hangen.

Elke nacht zijn er twee waarnemingstijden:
– ééntje na de avondschemering – vanaf pakweg 22h30m tot een eindje na middernacht. Kijk daarvoor best naar het noordwesten met zoveel mogelijk zicht op de horizon.
– ééntje voor het ochtendgloren – vanaf pakweg 3h tot de hemel té helder wordt. In dat geval zoek je best een plaats met een vrij uitzicht op het noordoosten.

Wie ze eenmaal gezien heeft zal ze direct herkennen: “normale wolken” zien er dan in die richting donker uit tegen de achtergrond van de schemering, maar deze zijn verlicht. Bovendien hebben ze ook een opvallende tint (men spreekt altijd van “elektrisch blauw”) en vertonen ze vaak ook een soort visgraatstructuur. Lichtende nachtwolken zijn moeilijk te voorspellen. Soms verschijnen ze paar avonden op rij, soms zie je ze een hele zomer niet. 

Wie ziet ze als eerste dit jaar?

Bron: Volkssterrenwacht Mira