Als de dijken breken


Sinds enkele weken kan u op Eén de serie ‘Als de dijken breken’ volgen. De serie vertelt het verhaal over overstromingen ten gevolge van een stormvloed. Een stormvloed is een extra verhoging bovenop het getij. De verhoging hangt af van de windrichting en windkracht over de hele Noordzee. Een trechtervormige kustlijn kan de stormvloed nog verder verhogen. Ook een diepe zee en in mindere mate lage luchtdruk kunnen bijdragen aan een verhoging.

De zon en de maan bepalen het astronomisch getij. De maan staat het dichtst bij de aarde en oefent de grootste aantrekkingskracht uit op het water. Als zon en maan met de aarde op één lijn staan, is de aantrekkingskracht maximaal en spreekt men van springtij. Tijdens springtij bereikt het water zijn hoogste stand. Komt hier een storm overheen dan komt het water nog hoger. Gemiddeld eens in de twee jaar hebben we een lage stormvloed, die de dijken gemakkelijk aankunnen. Gevaarlijker, maar ook zeldzamer, zijn middelbare (eens in de tien tot honderd jaar) en hoge stormvloeden (eens in de honderd tot duizend jaar).

De watersnood van 1 februari 1953 in Nederland was de enige hoge stormvloed in de twintigste eeuw. Bij Vlissingen kwam het water tot 4,5 meter hoger dan het normale peil. Ook in Zeebrugge, Oostende en op de Schelde in Wichelen kwam het water toen gevaarlijk hoog. Recenter zijn de middelbare stormvloeden op 3 januari 1976, 27 februari 1990, 28 januari 1994, en 9 november 2007. In 2016 was er nog een stormtij op 10 februari (foto’s) maar dit gaf in Wichelen geen problemen (lees hier meer)

Depressiekoers

Uitsluitend langdurige, sterke noordwesterstormen hebben duidelijk effect op de waterstanden. De depressiekoers bepaalt de richting, sterkte en duur van de storm, de snelheid waarmee die passeert en de sterkte van de drukdalingen. Een traag passerende depressie, waarin de luchtdruk snel daalt en die in zuidoostelijke richting over het noorden van de Noordzee trekt, is het gevaarlijkst. Het KMI kan al in een vroeg stadium nauwkeurig bepalen of er een stormvloed in aantocht is door kerndruk en koers van de depressie. De stormvloedwaarschuwingsdienst van de Vlaamse dienst voor hydrografie waarschuwt voor stormvloeden.