Tropische cyclonen een bedreiging voor België?


Met orkaan Kirk nog vers in het geheugen staat het Atlantisch orkaanseizoen 2024 definitief op de kaart. Het werd opnieuw duidelijk dat orkanen niet alleen gevaarlijk zijn door de harde wind, maar ook door de grote hoeveelheid water die ze meebrengen. De vraagt rijst of wij in Wichelen ook door tropische cyclonen getroffen kunnen worden, nu of in de toekomst.

Orkanen ontstaan tijdens de zomer en het najaar boven warm zeewater in de tropische Atlantische oceaan. Terwijl ze boven het warme zeewater aan kracht winnen, verplaatsen ze zich eerst westwaarts en vervolgens richting het noorden. Daarna ondervinden ze steeds meer invloed van de draaiing van de aarde en de koudere omgeving. Ze ondergaan dan een structurele verandering waarbij ze hun karakteristieke ronde vorm verliezen en de windsnelheid afneemt. Hierna kunnen ze opnieuw in kracht toenemen terwijl ze zich via de straalstroom richting Europa verplaatsen. Deze ex-orkanen hebben in Europa in het verleden al grote schade aangericht. Een voorbeeld daarvan was “Gonzalo” die in oktober 2014 vanuit het Caribisch gebied via Schotland naar de Balkan trok, met stormvloed, zeer harde wind en buitensporige regenval tot gevolg.

Vanaf de Tweede Wereldoorlog kregen tropische stormen en orkanen in alfabetische volgorde namen van vrouwen. In 1979 kwam er een nieuwe naamgeving met alternerend de naam van een man en de naam van een vrouw. Een tropische storm krijgt een naam van zodra windkracht 8 wordt bereikt. Niet alle tropische stormen groeien uit tot een orkaan. In 2011 bijvoorbeeld was Irene de eerste orkaan van het seizoen. Arlene, Bret, Cindy, Don, Emily, Franklin, Gert en Harvey kwamen niet verder dan het stadium “tropische storm”.

Wetenschappers onderzoeken hoe vaak en met wat voor eigenschappen ex-tropische cyclonen Europa en België bereiken en hoe dit in de toekomst verandert. De voorlopige resultaten laten een toenemend risico (vaker en sterker) voor Europa en België in een warmer klimaat zien. Scenario’s zoals deze zich afspelen in het Caraïbisch gebied of Florida hoeven wij alvast niet te vrezen.