Normaal valt er gedurende de eerste 40 dagen van het jaar iets minder dan 100 liter regen per m². De eerste dagen van 2016 waren echter veel natter. Er viel immers 171 liter regen per m². Ik waarschuwde via sociale media en de website voor wateroverlast maar ook voor stormtij. Wat is dat nu eigenlijk zo’n stormtij?
De wind boven de Noordzee bepaalt de hoogte van de Schelde in Wichelen.
De kerk van Wichelen met overstromingsgebied ‘Paardeweide’
Een stormvloed wordt veroorzaakt door opstuwing door de wind van zeewater in de Noordzee langs de kust en in de Westerschelde. De grootte van de opstuwing hangt onder meer af van de windkracht, de windrichting, de windduur, de ligging en grootte van het windveld en de diepte van de zee. De hoogste stormvloeden treden op als eerst een sterke wind uit het zuidwesten waait om daarna met onverminderde kracht naar het noordwesten te ruimen. De zuidwestenwind stuwt water door het Nauw van Calais in de zuidelijke Noordzee, waardoor een “volle Noordzee” ontstaat. De daarna optredende noordwestenwind veroorzaakt een sterke wateropstuwing van deze “volle Noordzee” langs de kust en in de Westerschelde. Hoe hoog de Schelde in Wichelen komt hangt dus niet alleen af van de regen, maar eigenlijk nog meer van de windkracht en de windrichting. Best indrukwekkend dat de zee de waterstand van een rivier zo diep in het binnenland kan beïnvloeden.
Er is ongeveer 25x een springtij per jaar
Afgelopen woensdag was er tegelijkertijd met het stormtij ook sprake van springtij. Ook dit heeft niets met de hoeveelheid regen te maken maar met de stand van de maan. Er is ongeveer om de 15 dagen een springtij. Namelijk de dagen net voor en net na een volle of een nieuwe maan. Het hoogtij komt dan hoger en het laagtij komt dan lager dan normaal. Een stormtij dat samenvalt met een springtij is puur toeval.
De overloopdijk ter hoogte van Bergenmeersen na het stormtij
Bergenmeersen en Paardeweide bewijzen hun nut
De voorbije jaren waren er grote werken langs de Scheldedijken in Wichelen en Schellebelle. Gelukkig maar. Ik herinner me veel protest en oppositie bij het goedkeuren van de plannen voor de overstromingsgebieden Bergenmeersen en Paardeweide. Geurhinder, ongewenste insecten en ongedierte, privacyschendingen… het zou allemaal een gevolg zijn van het overstromingsgebied. De uitvoering ging desalniettemin gewoon door. We kregen er een mooi stuk natuur bij en een veilige bergplaats voor al dat water. Ook in de toekomst (binnen 50 tot 100 jaar) zal dit overstromingsgebied meer dan zijn nut bewijzen en amper nadeel opleveren.